Nhật Bản xem xét siết chặt quy định với các công ty niêm yết nắm giữ Bitcoin quy mô lớn

Sở giao dịch Tokyo (Tokyo Stock Exchange – TSE), đơn vị thuộc Japan Exchange Group (JPX), đang cân nhắc siết chặt các quy định đối với những công ty niêm yết chuyển hướng sang mô hình nắm giữ Bitcoin như một phần chính trong chiến lược kinh doanh. Động thái này có thể đánh dấu một thay đổi quan trọng tại Nhật Bản – một trong những thị trường năng động nhất đối với các doanh nghiệp theo mô hình digital-asset treasury (DAT).

Theo Bloomberg, JPX đang xem xét bổ sung các yêu cầu kiểm toán chặt chẽ hơn cũng như áp dụng quy định chống “niêm yết cửa sau” (backdoor listing) cho những công ty có xu hướng mua Bitcoin số lượng lớn thay vì tiếp tục hoạt động theo ngành nghề cốt lõi.

Lý do: Làn sóng thua lỗ nặng của các công ty DAT

Thị trường DAT tại Nhật Bản đã trải qua một đợt suy giảm mạnh.

• Metaplanet, công ty DAT lớn nhất Nhật Bản với hơn 30.000 BTC, đã giảm giá cổ phiếu từ đỉnh 15,35 USD (21/5) xuống còn 2,66 USD – mức giảm 82% từ đầu năm.

• Convano, công ty nhượng quyền salon nail từng tăng trưởng mạnh vào tháng 8, hiện chỉ còn giao dịch quanh 0,79 USD, giảm 61% từ đỉnh.

Theo BitcoinTreasuries.net, ngay cả phần Bitcoin đang nắm giữ của Convano cũng đang ghi nhận mức lỗ khoảng 11%.

Những biến động này khiến giới quản lý lo ngại về rủi ro cho nhà đầu tư nhỏ lẻ – nhóm chiếm tỷ trọng lớn tại thị trường chứng khoán Nhật Bản.

JPX muốn lấp khoảng trống quản lý

JPX hiện cấm hoàn toàn việc niêm yết cửa sau, tức các công ty tư nhân mua lại một công ty đã niêm yết nhằm “lách” quy trình IPO.

Tuy nhiên, các công ty niêm yết sẵn lại có thể chuyển hướng kinh doanh sang mô hình tích lũy Bitcoin quy mô lớn mà không phải chịu những tiêu chuẩn kiểm định tương đương. JPX cho rằng điều này tạo ra một khoảng trống quản lý.

Việc áp dụng quy định niêm yết cửa sau cho nhóm công ty chuyển trọng tâm sang tài sản số sẽ:

• Hạn chế rủi ro các doanh nghiệp yếu kém lợi dụng mô hình DAT để thu hút đầu cơ

• Chuẩn hóa tiêu chuẩn kiểm toán và báo cáo

• Làm chậm lại hoặc chặn hoàn toàn “làn sóng” DAT mới muốn niêm yết trên sàn Tokyo
  

Phản hồi từ Metaplanet: “Chúng tôi minh bạch và tuân thủ đầy đủ”

Simon Gerovich – CEO Metaplanet – đã phản hồi trên X rằng JPX không nhắm đến Metaplanet, mà nhắm đến những công ty bị nghi “lách luật”.

Ông nhấn mạnh:

• Công ty đã tổ chức 5 cuộc họp cổ đông trong 2 năm, bao gồm 4 cuộc họp bất thường để xin phê duyệt rõ ràng

• Đã sửa đổi điều lệ và tăng lượng cổ phiếu được phép phát hành nhằm phục vụ việc tích lũy Bitcoin

• Tất cả quá trình đều được quản trị dưới cùng một ban điều hành, trước và sau khi chuyển hướng sang mô hình DAT

Theo Gerovich, các cáo buộc về “quản trị không minh bạch” không áp dụng cho Metaplanet.

Ý nghĩa với thị trường

Nếu JPX chính thức triển khai bộ quy định mới, tác động có thể bao gồm:

• Giảm số lượng công ty muốn chuyển hướng sang mô hình DAT

• Tăng độ tin cậy của các công ty nắm giữ Bitcoin quy mô lớn

• Ổn định thị trường chứng khoán trước các biến động mạnh do giá Bitcoin

• Giảm rủi ro đầu cơ từ nhà đầu tư nhỏ lẻ – nhóm bị ảnh hưởng nặng trong các đợt điều chỉnh gần đây

Động thái này cũng phản ánh xu hướng rộng hơn: Nhật Bản đang nỗ lực đưa crypto vào khuôn khổ quản lý chính thống, song song với những quy định ngày càng chặt chẽ hơn về stablecoin và tài sản số.

Nhìn rộng hơn

Trong bối cảnh các doanh nghiệp trên toàn cầu đang tìm cách đa dạng hóa nguồn dự trữ bằng Bitcoin, Nhật Bản – nơi từng dẫn đầu trong việc hợp pháp hóa crypto – đang cho thấy quan điểm cân bằng: mở cửa với đổi mới, nhưng tăng cường kỷ luật để bảo vệ thị trường.